Um Krone Und Kragen - Handleiding
Spelvoorbereiding
Met /join kunnen 2-5 spelers in het spel stappen. Met /start begint het spel. In plaats hiervan kun je ook de Spel tool gebruiken!
Het spel
De afbeeldingen in deze handleiding zijn in het Duits. Online kan het gehele spel ook in het Nederlands worden gespeeld!
Het doel van de spelers is om de gunst van het koningspaar te verkrijgen. Daarvoor is het nodig om verschillende mensen aan het hof om te kopen, aangezien deze allemaal bepaalde vaardigheden bezitten. Het centrale speelelement daarbij zijn de dobbelstenen die in de loop van het spel vermeerderd of aangepast kunnen worden. Hiermee kun je dan weer hoger geplaatste hovelingen aan je zijde krijgen. De speler die zijn dobbelstenen het beste weet te gebruiken door het inzetten van de hovelingen wint het spel.
Het speelbord

Centraal in het scherm zie je het speelveld met de totale hofhouding in het spel. Ga je met de muis naar boven of beneden dan wordt er telkens de regel van de hofhouding wain de volledige grootte getoond. Als je met de muis naar het linker deel van het speelveld (1a) beweegt wordt in het onderste deel van de kaarten de voorwaarden getoond voor het verwerven van deze hovelingen. Beweeg je de muis naar het rechter deel van het speelveld (1b) die zie je de vaardigheden van deze hovelingen.
Onderin zie je de aanduiding welke actie er uitgevoerd moet worden (2).
Daaronder zie je de plek waar de reeds opzij gelegde dobbelstenen liggen (3).
Aan de rechter rand van het speelveld worden de spelers getoond met al hun reeds verworven hovelingen (4). De hovelingen die in de huidige ronde al ingezet zijn hebben een donkerdere kleur. Beweeg je de muis over de naam van een speler dan worden de hovelingen van deze speler getoond.
Wijs je een hoveling aan dan krijg je een venster te zien die de vaardigheden van deze persoon toont. Blijf je deze vervolgens aanwijzen dan krijg je ook een tooltip hierover.
Onder de lijst met hovelingen van de spelers is de plek waar de actieve dobbelstenen liggen. Deze kunnen nog door de hovelingen worden beïnvloed.
Om eigen acties uit te voeren en/of te bevestigen gebruik je de actieknoppen rechtsonder (6).

Beweeg je met de muis over een kaart in je hofhouding dan krijg je een tooltip waarin de naam, de voorwaarde en de vaardigheid van die persoon staan.
De speelbeurt
In elke beurt probeer je je positie aan het hof van de koning te verbeteren door het verkrijgen van een nieuwe kaart met daarop een hoveling. Afhankelijk van de kaart moet je daarvoor een bepaalde combinatie dobbelen. Je kunt in je beurt zo vaak gooien als je wilt, maar je moet na elke worp minstens één dobbelsteen opzij leggen. Deze kan in het verdere verloop van je beurt niet meer aangepast worden. Als je aan de beurt bent mag op elk willekeurig moment één of meer van de reeds verkregen kaarten inzetten om extra dobbelstenen te krijgen of om al gegooide dobbelstenen te ruilen. Elke hoveling mag echter maar één keer per ronde ingezet worden.
Spelverloop
De startspeler begin het spel en gooit zijn drie dobbelstenen. Om dit te doen klikt hij rechtsonder op OK.
In het verdere spelverloop kun je voor je eerste worp beslissen of je direct hovelingen in wilt zetten (voor zover je die bezit) of liever eerst dobbelt.
Nu kun je of dobbelstenen opzij leggen of eerst nog hovelingen inzetten, om het aantal dobbelstenen te vermeerderen of de worp te veranderen.
Hovelingen inzetten
Om hovelingen in te zetten, klik je gewoon rechtsboven op de naam van de hoveling.

Rechtsonder in het actieveld verschijnt dan het bijbehorende symbool met de eigenschappen van die persoon, zoals hier het voorbeeld dienstmaagd. Als je een hoveling gekozen hebt waarmee je de dobbelstenen kunt veranderen, klik je op een dobbelsteen naar keuze (deze kleurt groen) en pas je met de kleine pijltjes het aantal ogen aan. Daarna bevestig je met OK. Nu kun je verdere kaarten uitspelen of de dobbelstenen die je opzij wilt leggen aanklikken en met OK bevestigen.

Beide acties (hovelingen inzetten en dobbelstenen opzijleggen) kunnen willekeurig na elkaar uitgevoerd worden. Daartoe hoe je alleen maar op de juiste knop te klikken.
Dobbelen
Na iedere worp moet minstens 1 dobbelsteen opzij gelegd worden. Het is echter mogelijk deze nog door middel van je hofhouding te veranderen. Je dobbelt door tot alle dobbelstenen opzij gelegd zijn.
Hovelingen krijgen
Heb je alle dobbelstenen opzijgelegd dan kun je slechts één persoon uit de hofhouding nemen, waarvoor je dobbelstenen aan de voorwaarden voldoen. De mogelijke kaarten worden getoond. Je kiest er één met een muisklik uit en bevestigt met OK. Daarmee beëindig je tevens je beurt.
Opgelet: De hovelingen zitten niet oneindig vaak in het spel (zie onder). Het kan dus voorkomen dat de gewenste persoon niet meer voorhanden is.
Speelvolgorde
Een speelronde wordt met de klok mee gespeeld. Wanneer iedere speler geweest is, wisselt de startspeler tegen de klok in. De laatste speler van de vorige ronde is dus de nieuwe startspeler en is dus tweemaal achter elkaar aan de beurt.
Speleinde
Zodra een speler zeven gelijke dobbelstenen heeft, kan hij de koning (en daarmee ook de koningin) binnenhalen. Daarmee wordt het einde van het spel ingeluid. De lopende ronde wordt normaal tot het einde gespeeld, daarna start de laatste ronde. Ook hier wisselt de startspeler zoals beschreven, maar de bezitter van de koning dobbelt altijd als laatste!
Laatste ronde
Doel van de laatste ronde is de koningskaart in bezit te krijgen danwel deze te houden. In de laatste ronde blijft de Koningin altijd in het bezit van de speler die deze kaart al in zijn bezit heeft. Om de koningskaart in bezit te krijgen/houden probeert elke speler een zo hoog mogelijke worp te gooien, hoe meer gelijke dobbelstenen des te beter. Als meerdere spelers evenveel gelijke dobbelstenen hebben gerold, telt het hoogste aantal ogen. Als dit ook gelijk is wint degene die als eerste heeft gegooid.

De op dat moment hoogste worp wordt telkens bij de desbetreffende speler getoond.
De speler die als eerste de koningskaart heeft verworven heeft twee voordelen:
- zijn worp waarmee hij de koning heeft verworven telt als eerste worp. De andere spelers moeten dus een hogere worp zien te gooien om de koningskaart te verwerven.
- bij zijn afsluitende worp is het voor hem genoeg even hoog te gooien als de tot dan toe hoogste worp om de koningskaart terug te krijgen.
Wie aan het einde van het spel de koningskaart bezit, wint het spel. De rangschikking van de andere plaatsen gebeurt op basis van de worpen in de laatste ronde.
Hofhouding
Rij 0
Hofnar

- Kosten: Het totaal van de ogen op de dobbelstenen moet groter zijn dan 0, dus de hofnar kun je met elke worp verwerven.
- Vaardigheden: Je mag één actieve dobbelsteen opnieuw gooien.
Charlatan

- Kosten: Het totaal van de ogen op de dobbelstenen moet groter zijn dan 0. Je moet daarnaast wel al de hofnar bezitten.
- Vaardigheden: Bij het begin van je beurt neem je één dobbelsteen extra in de hand om te gooien.
De charlatan vervangt de hofnar. In tegenstelling tot de andere hovelingen is het toegestaan nog een keer de hofnar te verwerven, als je de hofnar door de charlatan hebt vervangen.
Rij I
Boer

- Kosten: Je moet twee gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheden: Bij het begin van je beurt neem je één dobbelsteen extra in de hand om te gooien.
Dienstmaagd

- Kosten: Alle dobbelstenen in je worp moeten een oneven aantal ogen hebben.
- Vaardigheid: Je mag bij één actieve dobbelsteen één, twee of drie bij het aantal ogen optellen, waarbij het totaal aantal ogen van de dobbelsteen niet meer dan zes mag zijn.
Filosoof

- Kosten: Alle dobbelstenen in je worp moeten een even aantal ogen hebben.
- Vaardigheid: Je mag van één actieve dobbelsteen een willekeurig aantal ogen aftrekken en die weer optellen bij één andere actieve dobbelsteen. Het aantal ogen op een dobbelsteen mag niet kleiner worden dan 1 of groter dan 6.
Voorbeeld: een speler werpt 5-3-1 en gebruikt de filosoof zodat hij van 5 twee aftrekt, die hij bij de 1 optelt. Daardoor is zijn worp nu 3-3-3.
Handwerkers

- Kosten: Het totaal van de ogen op de dobbelstenen moet 15 of hoger zijn.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 1 als aantal ogen.
Wachtpost

- Kosten: Je moet drie gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 2 als aantal ogen.
Rij II
Jagers

- Kosten: Je moet vier gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 3 als aantal ogen.
Handelaar

- Kosten: Het totaal van de ogen op de dobbelstenen moet 20 of hoger zijn.
- Vaardigheid: Je mag zoveel actieve dobbelstenen als je wilt nog één keer opnieuw werpen.
Astronoom

- Kosten: Je moet twee maal twee gelijke dobbelstenen in je worp hebben. Uiteraard mogen dat ook vier gelijke zijn.
- Vaardigheid: Je mag één actieve dobbelsteen draaien naar een waarde die gelijk is aan de waarde van een dobbelsteen die je al opzij hebt gelegd.
Rij III
Hofdame

- Kosten: Je moet drie gelijke én twee gelijke dobbelstenen in je worp hebben. Uiteraard mogen dat ook vijf gelijke zijn.
- Vaardigheid: Je mag bij zoveel actieve dobbelstenen als je wilt 1 optellen bij het gegooide aantal ogen, waarbij het aantal ogen van één dobbelsteen niet meer dan zes mag zijn.
Pandjesbaas

- Kosten: Het totaal van de ogen op de dobbelstenen moet 30 of hoger zijn.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 4 als aantal ogen.
Ridder

- Kosten: Je moet vijf gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 5 als aantal ogen.
Tovenaar

- Kosten: Je moet een straat van vijf dobbelstenen in je worp hebben, dus 1-2-3-4-5 of 2-3-4-5-6.
- Vaardigheid: Je mag één actieve dobbelsteen op een willekeurig aantal ogen draaien.
Rij IV
Alchemist

- Kosten: Je moet een straat van zes dobbelstenen in je worp hebben, dus 1-2-3-4-5-6.
- Vaardigheid: Je mag bij drie actieve dobbelstenen het aantal ogen naar believen veranderen, zolang het totaal aantal ogen in de worp gelijk blijft. Het aantal ogen op de dobbelstenen mag niet kleiner worden dan 1 of groter dan 6.
Voorbeeld: Een speler gooit 6-2-1. Hij maakt van de 6 een 3, van de 2 een 3 en van de 1 ook een 3. Hij heeft dus nu 3-3-3. Het totaal aantal ogen blijft 9.
Bisschop

- Kosten: Je moet drie maal twee gelijke dobbelstenen in je worp hebben. Uiteraard mogen dat ook vier gelijke en twee gelijke of zelfs zes gelijke zijn.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met 6 als aantal ogen.
Edelman

- Kosten: Je moet twee maal drie gelijke dobbelstenen in je worp hebben. Uiteraard mogen dat ook zes gelijke zijn.
- Vaardigheid: Je mag bij zoveel actieve dobbelstenen als je wilt precies twee bij het aantal ogen optellen, waarbij het totaal aantal ogen van elke dobbelsteen niet meer dan zes mag zijn.
Veldheer

- Kosten: Je moet zes gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheid: Bij het begin van je beurt moet je twee dobbelstenen extra in de hand nemen om te werpen.
Rij V
Koningin

- Kosten: de speler die als eerste de koningskaart verwerft, krijgt direct ook de koningin in zijn bezit.
- Vaardigheid: Je kan één extra dobbelsteen als actieve dobbelsteen in het spel brengen met een aantal ogen naar keuze.
Koning

- Kosten: Je moet zeven gelijke dobbelstenen in je worp hebben.
- Vaardigheid: De speler die als eerste in de gunst van de koning komt, verwerft direct de koningskaart én de koningin. Daardoor wordt het einde van het spel ingeluid.
Verdeling van de kaarten
Afhankelijk van het aantal spelers zijn de hovelingen meer of minder in het spel aanwezig:
Hofhouding | Aantal spelers | |||
---|---|---|---|---|
2 | 3 | 4 | 5 | |
Rij V (Koningin, Koning) | 1 | 1 | 1 | 1 |
Rij IV (Alchemist, Bisschop, Edelman, Veldheer) | 1 | 2 | 2 | 3 |
Rij III (Hofdame, Pandjesbaas, Ridder, Tovenaar) | 1 | 2 | 2 | 3 |
Rij II (Jager, Handelaar, Astronoom) | 1 | 2 | 3 | 3 |
Rij I (Boer, Dienstmaagd, Filosoof, Handarbeider, Wachtpost) | 2 | 2 | 3 | 4 |
Rij 0 (Hofnar, Charlatan) | 2 | 3 | 4 | 5 |
Tactische tips
- Je moet erop letten genoeg hovelingen te verwerven, waarmee je extra dobbelstenen in het spel kan brengen, anders kun je aan het einde van het spel weliswaar schitterende combinaties maken, maar heb je te weinig dobbelstenen om te kunnen winnen.
- Goede timing is belangrijk: het is meestal van groot belang wanneer en in welke volgorde je je hovelingen inzet.
Hier een kort voorbeeld ter verduidelijking:
Een speler heeft de Boer, de Handarbeider, de Edelman en de Astronoom in zijn hand. Door de Boer te spelen begint hij met een extra actieve dobbelsteen te werpen. Hij gooit 1-3-3-6. Hij gebruikt de Handwerker om er een extra 1 bij te leggen. Vervolgens gebruikt hij de Edelman om van de twee enen, twee keer een 3 te maken. Nu heeft hij 3-3-3-3-6. Hij legt nu zijn vier 3-en opzij en zet dan zijn Astronoom in, waarmee hij een 6 in een 3 kan veranderen. Hij heeft nu vijf gelijke dobbelstenen en kan daarmee de Ridder verwerven.